Kolęda Gdy śliczna Panna
Historia powstania kolędy „Gdy śliczna Panna”
Przepiękna bożonarodzeniowa kołysanka powstała na początku XVIII wieku. Jak podają źródła, pieśń cieszyła się wówczas dużą popularnością zwłaszcza w klasztorach żeńskich. Trudno się dziwić – kolęda do dziś porusza wrażliwe kobiece serca swoją delikatną melodią i czułym tekstem.
Kto napisał „Gdy śliczna Panna”?
Pierwsze bezimienne zapisy tej wyjątkowej kolędy znaleźć można w osiemnastowiecznych manuskryptach oraz dziewiętnastowiecznych drukach. Znana obecnie melodia, pochodząca ze zbioru „Pastorałki i kolędy” (1843) ks. Michała Marcina Mioduszewskiego, różni się od wersji pierwotnej lekko zmienionym rytmem.
Przez wieki uległ zmianie również tytuł utworu. Jak wynika z najstarszego zachowanego zapisu (osiemnastowiecznego manuskryptu znajdującego się obecnie w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej), pierwotnie był on znany pod tytułem „Zabawa przy nowonarodzonym Panu Jezusie, przez nabożne i wesołe śpiewanie, które dusza nabożna ma wyprawiać tuląc i zabawiając dziecinę płaczącą, nowonarodzonego Pana Jezusa”. W „Kantyczce” Chybińskiego znaleźć można natomiast pieśń „Panna Najświętsza Synaczka swego najmilszego uprzejmie śpiewając lula”.
O czym opowiada kolęda „Gdy śliczna Panna”?
Kolęda jest zapisem matczynego śpiewu Maryi, do którego zapraszane jest kolejno „całe stworzenie”. W refrenie, po wdzięcznym „lili, lili laj” pojawiają się pełne miłości apostrofy, kierowane do zasypiającego w żłóbku Dzieciątka. „Wonny kwiateczku”, „Śliczne Paniąteczko”, „miluchny robaczku” – to tylko niektóre z matczynych czułości zawartych w kolejnych wersach utworu. W swojej formie kołysanka przypomina inną bożonarodzeniową pieśń – „Lulajże, Jezuniu”, w której również znaleźć można liczne zdrobnienia i epitety. Zwrotki kolędy są natomiast zachętą do włączenia się w chwalebny śpiew Aniołów, niebieskich duchów i wszelkich ziemskich stworzeń. Jest w nich ukryta również niezwykła troska o spokojny sen Dzieciny, o który zadbać powinien nawet cichy południowy wietrzyk.
Skrócona wersja „Gdy śliczna Panna”
1Gdy śliczna Panna Syna kołysała,Z wielkiem weselem tak jemu śpiewała.
Li li li li laj, moje dzieciąteczko,
Li li li li laj, śliczne paniąteczko. 2Przybądźcie z nieba, święci Aniołowie,
Śpieszcie do ludzi z pokojem, posłowie.
Li li li li laj, wielki królewiczu,
li li li li laj, niebieski dziedzicu. 3Łączcie się w dziełach, wszystkie ziemskie dzieci,
Niechaj się miłość w sercu waszym nieci.
Li li li li laj, wielki królewiczu,
li li li li laj, niebieski dziedzicu.
Tekst i słowa kolędy „Gdy śliczna Panna” – wszystkie zwrotki
Z wielkiem weselem tak jemu śpiewała.
Li li li li laj, moje dzieciąteczko,
Li li li li laj, śliczne paniąteczko. 2Wszystko stworzenie, śpiewaj Panu swemu,
Pomóż radości wielkiej sercu memu.
Li li li li laj, wielki królewicu,
Li li li li laj, niebieski dziedzicu. 3Sypcie się z nieba liczni Aniołowie,
Śpiewajcie Panu niebiescy duchowie.
Li li li li laj, mój wonny kwiateczku,
Li li li li laj, w ubogim żłóbeczku. 4Cicho wietrzyku, cicho południowy,
Cicho powiewaj, niech śpi panicz nowy.
Li li li li laj, mój wdzięczny synaczku,
Li li li li laj, miluchny robaczku. 5Cicho bydlątka parą swą puchajcie,
Ślicznej dziecinie snu nie przerywajcie.
Li li li li laj, mój jedyny Panie,
Li li li li laj, jedyne kochanie.
Jakiej radości śpiewając zażywa.
Li li li li laj, mój drogi kanaczku,
Li li li li laj, najmilszy synaczku. 7Nic mi nie mówisz, o kochanie moje,
Przecież pojmuję w sercu słowa twoje.
Li li li li laj, o Boże wcielony!
Li li li li laj, nigdy niezmierzony. 8Śpijże już moja perło droga,
Niech ci snu nie rwie żadna przykra trwoga.
Li li li li laj, mój śliczny rubinie,
Li li li li laj, póki sen nie minie. 9Przybądźcie z nieba, święci Aniołowie,
Śpieszcie do ludzi z pokojem, posłowie.
Li li li li laj, wielki królewiczu,
li li li li laj, niebieski dziedzicu. 10Łączcie się w dziełach, wszystkie ziemskie dzieci,
Niechaj się miłość w sercu waszym nieci.
Li li li li laj, wielki królewiczu,
li li li li laj, niebieski dziedzicu.
„Gdy śliczna Panna” – cały tekst do druku
Karaoke „Gdy śliczna Panna”
Podkład muzyczny / instrumental, czyli sama muzyka.
„Gdy śliczna Panna” dla dzieci
Piękne wersje kolędy„Gdy śliczna Panna” dla dzieci.
„Gdy śliczna Panna” w wykonaniu Polskich wykonawców
Golec uOrkiestra, Krzysztof Krawczyk, Eleni i Wesołe nutki – to tylko niektórzy z wykonawców których interpretacje tej kolędy prezentujemy w poniższej playliście.
Kolędy śpiewane przez dzieci lepiej brzmią. Tak samo jest z Gdy śliczna panna. Zygzak i Dziecięce Nutki najlepiej się słucha!