Kolęda Lulajże Jezuniu

„Lulajże, Jezuniu moja perełko” to jedna z najbardziej znanych i lubianych polskich kolęd. Od wieków inspiruje wybitnych kompozytorów i artystów, wypełnia domy łagodnością, spokojem i sprzyja świątecznej refleksji. Czy można wyobrazić sobie piękniejszą kołysankę?

Historia powstania kolędy „Lulajże, Jezuniu”

Dokładna data powstania bożonarodzeniowej pieśni pozostaje nieznana. Pierwsze pisane źródła, w których znalazły się słowa „Lulajże, Jezuniu” pochodzą z początku XVIII wieku. Kolęda pojawia się również w osiemnastowiecznych kacjonałach benedyktyńskich, franciszkańskich i karmelitańskich. Do druku trafiła po raz pierwszy w 1767 roku, gdy w lwowskiej oficynie Szlichtynów ukazał się zbiór pt. „Kantyczki”. Później, w 1843 roku, zamieszczona została również w dziele ks. Michała Marcina Mioduszewskiego „Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane”. Wersja Mioduszewskiego różni się jednak od znanej dziś melodii dodatkowym, manierycznym zdobieniem.

Kto napisał „Lulajże, Jezuniu”?

Kolęda wywodzi się z tradycji ludowej, a jej autorzy – podobnie jak w przypadku większości polskich kolęd – pozostają anonimowi. Są z nią natomiast związane nazwiska licznych polskich twórców, którzy zafascynowani pięknem melodii, wykorzystywali ją w swoich autorskich kompozycjach.

„Lulajże, Jezuniu” – ulubiona kolęda Chopina

Najsłynniejszym dziełem, w którym pojawia się motyw pieśni „Lulajże, Jezuniu” jest Scherzo h-moll op. 20 Fryderyka Chopina. Utwór został napisany w 1831 roku dla Thomasa Albrechta, sekretarza poselstwa saskiego w Paryżu. Dwudziestoparoletni Chopin został wówczas ojcem chrzestnym córeczki Albrechta – Teresy.

Choć tytuł „Scherzo” – z włoskiego „żart” – mógłby wskazywać na pogodny i lekki charakter utworu, dzieło jest pełne niepokoju, wzburzenia i szaleństwa. Gdzie wśród tych drapieżnych dźwięków miejsce dla delikatnej bożonarodzeniowej kołysanki? Motyw kolędy „Lulajże, Jezuniu” pojawia się w środkowej części kompozycji – całość podzielona jest na trzy główne partie. Muzyka początku powraca na zakończenie Scherza, zamykając je w swoiste ramy. To właśnie w nich słychać niepokojące napięcie i dzikość, graniczącą z obłędem. Sam Chopin określa ich nastrój jako presto con fuoco – szybko i z ogniem. Spomiędzy mrocznych, szalonych ram wyłaniają się łagodne dźwięki kołysanki, przenoszące odbiorcę do świata dziecięcych snów i wspomnień. W kontrastowym zestawieniu kolęda staje się symbolicznym azylem, bezpiecznym schronieniem od zagrażającej rzeczywistości.

„Lulajże, Jezuniu” – jedna z najbardziej polskich kolęd

Wybitny pianista nie był jedynym polskim twórcą, zafascynowanym przepiękną kolędą. Nawiązał do niej Jacek Kaczmarski w utworze „Wigilia na Syberii”. To poruszająca opowieść o polskich zesłańcach, świętujących Wigilię Bożego Narodzenia z dala od Ojczyzny, w biedzie i syberyjskim mrozie. Pojawiające się w utworze kolędy są nie tylko wyrazem świątecznej tradycji, ale również przejmującym symbolem polskości.

Narodową symbolikę pieśni wykorzystał także Lucjan Rydel w swoim patriotycznym dramacie „Betlejem polskie”. W jasełkowym widowisku, które wystawione zostało po raz pierwszy w 1905 roku we Lwowie, Boże Narodzenie przeniesione zostaje do Polski, a wśród bohaterów przedstawienia odnaleźć można m.in. Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełłę i Jana III Sobieskiego.

Do melodii „Lulajże, Jezuniu” powstało również wiele alternatywnych tekstów o charakterze patriotycznym. Ludwik Markowski stworzył legionową wersję utworu, w której złowrogie odgłosy walk budzą Dzieciątko ze snu, a utrudzeni żołnierze modlą się, by „biedni tułacze, zdrowi i cali / do wolnej Ojczyzny wszyscy wracali”. W interpretacji Kajetana Sawczuka, podlaskiego poety i działacza niepodległościowego, kolęda nawiązuje natomiast do tragicznych wydarzeń związanych ze strajkiem szkolnym we Wrześni.

O czym opowiada kolęda „Lulajże, Jezuniu”?

Oryginalna, bożonarodzeniowa wersja utworu to typowa kołysanka nie tylko ze względu na delikatną, nastrojową melodię, ale również tekst pełen matczynej czułości i troski. Perełka, kwiatuszek, różyczka, aniołek – to tylko niektóre z pieszczotliwych określeń kierowanych do zasypiającego w żłobie Dzieciątka. Kolęda – choć pozbawiona biblijnych szczegółów i teologicznych mądrości – przekazuje niezwykłą prawdę o miłości Maryi do Jej Nowonarodzonego Syna i pięknie Jej boskiego macierzyństwa.

„Lulajże Jezuniu” – cały tekst do druku

Karaoke „Lulajże Jezuniu”

Podkład muzyczny / instrumental, czyli sama muzyka.

„Lulajże Jezuniu” dla dzieci

Wykonanie przez zespół Wesołe Nutki to idealna wersja kolędy„Lulajże Jezuniu” dla dzieci.

„Lulajże Jezuniu” w wykonaniu Polskich wykonawców

Natalia Kukulska, Krzysztof Krawczyk, Eleni i Feel – to tylko niektórzy z wykonawców których interpretacje tej kolędy prezentujemy w poniższej playliście.

https://www.koledypolskie.pl/koleda/lulajze-jezuniu/https://www.koledypolskie.pl/wp-content/uploads/2018/12/Lulajze-Jezuniu.jpghttps://www.koledypolskie.pl/wp-content/uploads/2018/12/Lulajze-Jezuniu-150x150.jpgRedakcja„Lulajże, Jezuniu moja perełko” to jedna z najbardziej znanych i lubianych polskich kolęd. Od wieków inspiruje wybitnych kompozytorów i artystów, wypełnia domy łagodnością, spokojem i sprzyja świątecznej refleksji. Czy można wyobrazić sobie piękniejszą kołysankę? Historia powstania kolędy „Lulajże, Jezuniu” Dokładna data powstania bożonarodzeniowej pieśni pozostaje nieznana. Pierwsze pisane źródła, w których...Redakcja [email protected]AdministratorKolędy Polskie