W sercach Polaków, kolędy zajmują szczególne miejsce. Są symbolem tradycji, rodzinnego ciepła i ducha świąt Bożego Narodzenia. W ostatnich latach obserwujemy jednak fascynujący powrót do korzeni – polskie kolędy po łacinie zyskują na popularności, łącząc historyczną głębię z uniwersalnością języka, który przez wieki był nieodłącznym elementem liturgii.
Łacina, mimo upływu wieków, wciąż pozostaje żywym językiem Kościoła katolickiego. Polskie kolędy w tej starożytnej mowie brzmią niezwykle uroczyście i majestatycznie, przypominając o uniwersalności przesłania Bożego Narodzenia.
Kolędy w języku łacińskim mają długą i bogatą historię. Pierwsze z nich powstały już w średniowieczu, a ich celem było opowiedzenie historii narodzin Chrystusa w sposób zrozumiały dla wszystkich wiernych, niezależnie od używanego języka ojczystego. Do najbardziej znanych należą takie utwory jak „Adeste Fideles” (Wśród nocnej ciszy), „Stille Nacht” (Cicha noc), czy „Venite adoremus” (Przybieżeli do Betlejem). Ich łacińskie wersje zachwycają pięknem i prostotą przekazu, jednocześnie będąc hołdem dla tradycji kościelnej.
Śpiewanie kolęd po łacinie to nie tylko pielęgnowanie tradycji, ale także przypomnienie o chrześcijańskich korzeniach wielu współczesnych zwyczajów. Łączy ono pokolenia, przekracza granice i podkreśla uniwersalność radości płynącej z narodzin Jezusa. W tym wyjątkowym czasie, zapraszamy do wspólnego śpiewu i odkrywania bogactwa naszej kultury oraz historii zawartej w tych niezwykłych kompozycjach.
Poniżej prezentujemy również 3 kolędy w języku łacińskie. Są to:
- Adeste Fideles: Jest to jedna z najbardziej znanych tradycyjnych kolęd chrześcijańskich, której początki sięgają XVIII wieku. Choć autorstwo jest często przypisywane Johnowi Francisowi Wade’owi, istnieją różne teorie na ten temat. Tekst wzywa wiernych do przybycia i uwielbienia nowonarodzonego Króla, Jezusa Chrystusa, podkreślając radość i pobożność związane z Jego narodzinami.
- In dulci jubilo: Ta klasyczna kolęda pochodzi z średniowiecza, a jej korzenie są często przypisywane niemieckiemu mistykowi, Heinrichowi Suso. Melodia łączy w sobie elementy klasycznej muzyki religijnej z ludowym entuzjazmem, co odzwierciedla radość z narodzin Zbawiciela. Tekst jest unikalny, ponieważ łączy łacinę z językiem niemieckim, co stanowiło rzadkość w tamtych czasach.
- O Sanctissima: Ta kolęda, znana również jako „O du Fröhliche” lub „O najświętsza Dziewico Maryjo”, jest hymnem pochwalnym ku czci Maryi, matki Jezusa. Pochodzi z XVIII wieku, a jej melodia i słowa podkreślają cześć i uwielbienie dla Maryi, będącej symbolem nadziei i miłosierdzia. Jest to pieśń pełna pokoju i duchowej kontemplacji.
Polskie kolędy po łacinie
Hodie Bethlehem – „Dzisiaj w Betlejem” po łacinie
Zobacz polską wersję Dzisiaj w Betlejem.
Tekst łacińskiej kolędy Dzisiaj w Betlejem
Hodie Bethlehem, hodie Bethlehem
Gaudio personat
Maria Virgo, Maria Virgo
Mundo natum donatChristus est natus, homo levatus
Angeli cantant, reges salutant
Pastoresque orant, pecora aderant
Mira, mira nuntiantur
Maria Virgo, Maria Virgo
Natum amplexatur
Et Joseph Sanctus, Et Joseph Sanctus
Illum admiratur
Christus est natus, homo levatus
Angeli cantant, reges salutant
Pastoresque orant, pecora aderant
Mira, mira nuntiantur
Alma nox – „Cicha noc” po łacinie
Zobacz polską wersję Cicha noc.
Tekst łacińskiej kolędy Cicha noc
Alma nox, tacita nox
Omnium silet vox.
Sola virgo nunc beatum
Ulnis fovet dulcem natum.
Pax tibi, Puer pax!(bis)Alma nox, tacita nox,
O Jesu, tua vox
Amorem nobis explanat,
Nos redemptos esse clamat,
In tuo natali.(bis)
Alma nox, tacita nox!
Angeli sonat vox:
Alleluia! O surgite,
Pastores huc accurrite!
Christus Deus adest.(bis)
Angelus pastoribus – „Anioł pasterzom mówił” po łacinie
Zobacz polską wersję Anioł pasterzom mówił.
Tekst łacińskiej kolędy Anioł pasterzom mówił
Angelus pastoribus
dicit:"Natus omnibus
Puer est in Bethlehem Judaeae,
in paupertate natus
Imperator mundi".Tum edoct(i) ab Angelo
Laeti laeto nuntio
Bethlehem cito properaverunt,
Infantem invenerunt,
Joseph et Mariam.
Magnae gloriae Dominus
Sese subdit omnibus.
Regiam non habuit pretiosam
Ipsi aedificatam,
Omnium Plasmator.
Silentio noctis – „Wśrod nocnej ciszy” po łacinie
Zobacz polską wersję Wśród nocnej ciszy.
Tekst łacińskiej kolędy Wśrod nocnej ciszy
Silentio noctis sonus spargitur:
Pastores state Deus nascitur!
Iter cito preparate
Ad Bethlehem properate
Cum muneribus.Inventus Infans in praesepio
Secunda signa dat(a) ab angelo.
Deum nat(um) adoravere
Salutando clamavere
Pleni gaudio.
Redemptor salve, diu cupite,
Tot longos annos desiderate!
Te prophetae atque reges
Exspectabant, at te praebes
Nobis omnibus.
Deus paret – „Bóg się rodzi” po łacinie
Zobacz polską wersję Bóg się rodzi.
Tekst łacińskiej kolędy Bóg się rodzi
Deus paret, vis vilescit,
Caeli Rex est denundatus.
Ignis tepet, lux tabescit,
Limens cit Illimitatus.Princeps gloriae humiliatus,
Immortalem mors domavit,
Dei Yerbum Carto factum
Et in nobis habitavit.
Neque, caelum, terram vincis,
Deus tua bona abiecit.
Intra plebem suam venit,
Eius sortem suam fecit.
Multa est pro nobis passus,
Culpa nostra haec patravit,
Dei Verbum Caro factum
Et in nobis habitavit.
Tolle manum, Puer Sancte,
Benedic telluri patriae!
In consilio, vita bona,
eam iuva dono gratiae.
Domum, pagos, urbes nostras,
Tua manus sustentavit,
Dei Verbum Caro factum
Et in nobis habitavit.
Dormi iam, mi Jesu – „Lulajże Jezuniu” po łacinie
Zobacz polską wersję Lulajże Jezuniu.
Tekst łacińskiej kolędy Lulajże Jezuniu
Dormi iam, mi Jesu, mea gemmula,
dormite, amata oscula mea.
Dormi iam, mi Jesu, dormi suaviter
et tu illum flentem permulce, Mater!Comprime iam fessas fletu palpebras,
singultu collapsa labra occludas.
Dormi iam, mi Jesu, dormi suaviter
et tu illum flentem permulce, Mater!
Dormi iam, venuste noster Angele,
Dormi, permate mundi floscule!
Dormi iam, mi Jesu, dormi suaviter
et tu illum flentem permulce, Mater!
Accurrerunt in Bethlehem – „Przybieżeli do Betlejem” po łacinie
Zobacz polską wersję Przybieżeli do Betlejem pasterze.
Tytuł spojlera
Accurrerunt in Bethlehem pastores,
Puero lyra canentes gratiose.
Summa gloria in caelis
Pax autem in terris.Salutabant verecunde, aperte.
Tibi, Deo, Tibi, pleno e corde
Summa gloria in caelis
Pax autem in terris.
Dominum angelus ipse nuntiavit
Nullus pastor id audivit, dum vivit
Summa gloria in caelis
Pax autem in terris.
Nascitur cum Christus – „Gdy się Chrystus rodzi” po łacinie
Zobacz polską wersję Gdy się Chrystus rodzi.
Tekst łacińskiej kolędy Gdy się Chrystus rodzi
Nascitur cum Christus et mundo apparet,
Caeca nox fulgore radiante claret.
Angeli in caelis visi
Cantat hymnum paradisi:
Gloria, gloria , gloria,
In excelsis Deo.(bis)Pavidos pastores angeli hortantur,
Bethehem quam primum ut proficiscantur:
Natus enim est Salvator,
Mundi machine Creator.
Gloria, gloria, gloria,
In excelsis Deo.(bis)
Spiritus caelestes caelique legati,
Quidnam faciamus, nobis revelate.
Imperiti nil pollemus,
Metu capti vix vigemus.
Glioria, gloria, gloria,
In excelsis Deo.(bis)
Jesus minimulus – „Jezus malusieńki” po łacinie
Zobacz polską wersję Jezus malusieńki.
Tekst łacińskiej kolędy Jezus malusieńki
Jesus minimulus
In equili iacet
In lacrimis de frigore
Non dat vestem mater.(bis)Quod misera erat
Crinis lana privat
Qua filiolo tecto suo
Herbis eum tegit.(bis)
Peto te ne fleas
Non patior dolorem
Satis mihi de pasione
Corque tam impleat.
Cunis iacet – „W żłobie leży” po łacinie
Zobacz polską wersję W żłobie leży.
Tekst łacińskiej kolędy W żłobie leży
Cunis iacet, quis non curret honorare Puero
Iesu Christo, Salvatori nobis hodie nato?
O pastores properate
Ei grate concantate
Sicut nostro Domino!Nos cantantes cantilenas nostras festinabimus
Redemptorem mundo natum sic videbimus
Hic egens procreatus
Flet in cunis colligatus
Flentem consolabimur.
Najpopularniejsze kolędy łacińskie
Adeste Fideles
Zobacz tekst i tłumaczenie na język polski kolędy Adeste fideles.
Gaudete
Tekst łacińskiej kolędy Gaudete
Gaudete! Gaudete!
Christus est natus ex Maria virgine,
Gaudete!Tempus adest gratiæ, hoc quod optabamus;
Carmina letitiæ devotè reddamus.
Deus homo factus est, Natura mirante,
Mundus renovatus est ả Christo regnante.
Ezechielis porta clausa pertransitur;
Unde lux est orta, salus inuenitur.
Ergo nostra concio psallat iam in lustro;
Benedicat Domino; salus Regi nostro.
In dulci jubilo
Tekst łacińskiej kolędy In dulci jubilo
In dulci jubilo,
Nun singet und seid froh!
Unsers Herzens Wonne
Leit in praesepio,
Und leuchtet als die Sonne
Matris in gremio,
Alpha es et O, Alpha es et O!O Jesu parvule
Nach dir ist mir so weh!
Tröst mir mein Gemüte
O puer optime
Durch alle deine Güte
O princeps gloriae.
Trahe me post te, Trahe me post te!
O Patris caritas!
O Nati lenitas!
Wir wären all verloren
Per nostra crimina
So hat er uns erworben
Coelorum gaudia
Eia, wären wir da, Eia, wären wir da!
O Sanctissima
Tekst łacińskiej kolędy O Sanctissima
O Sanctissima O Piissima
Dulcis Virgo Maria
Mater amta intemerata
Ora ora pro nobisTota pulchra es O Maria
Et macula non est in te
Mater anmata intemerata
Ora ora pro nobis
Sicut lilium inter spinas
Sic Maria inter filias
Mater amata intemerata
Ora ora pro nobis
In miseria in angustia
Ora Virgo pro nobis
Pro nobis ora in mortis hora
Ora ora pro nobis
Tu solatium et refugium
Virgo Mater Maria
Quidquid optamus
per te speramus
Ora, ora pro nobis
Dodaj komentarz